Uwaga, remanent!

Remanent, zwany też spisem z natury lub inwentaryzacją, to nieodłączny element zamknięcia roku podatkowego przez przedsiębiorców. Podatnicy prowadzący książkę przychodów i rozchodów, powinni przygotować go na koniec roku i pierwszy dzień stycznia. Jednak dla wielu to twardy orzech do zgryzienia. Jak się za to zabrać?

Elementy remanentu

Podstawową zasadą sporządzania remanentu jest rzetelność, zgodność ze stanem rzeczywistym oraz należyta staranność. W związku z tym potrzebny jest odpowiednio przygotowany arkusz. W spisie z natury powinny znaleźć się przede wszystkim takie pozycje jak:

• imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwa firmy),

• data sporządzenia spisu,

• numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury,

• szczegółowe określenie towaru i innych składników podlegających inwentaryzacji,

• jednostka miary,

• ilość towaru, stwierdzona w czasie spisu,

• cena w złotych i groszach za jednostkę miary,

• wartość wynikająca z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,

• łączna wartość spisu z natury,

• w przypadku wyksięgowania kosztu z KPiR w związku z jego nieopłaceniem w ustawowo przewidzianym terminie - wartość pomniejszenia, ze wskazaniem pozycji spisu z natury i pozycji w księdze, z którymi związane jest pomniejszenie,

• klauzula "Spis zakończono na pozycji...",

• podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu lub wspólników.

Zakres remanentu

Zakres, w jakim powinien być przeprowadzany spis z natury, jest precyzyjnie wskazany w § 27 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPiR.

W remanencie należy ująć takie składniki jak:

• towary handlowe,

• materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,

• półwyroby,

• produkcję w toku,

• wyroby gotowe,

• braki i odpady.

Oprócz nich w inwentaryzacji powinny znaleźć się także te składniki majątku, które stanowią własność podatnika, ale fizycznie znajdują się poza przedsiębiorstwem. Przy dokonywaniu remanentu powinno się też ująć towary obce, znajdujące się w tym dniu w przedsiębiorstwie, podając jedynie ich ilość i określając właściciela, jednak już bez dokonywania wyceny.

Remanent a wycena

Wycenę remanentu sporządza się w celu wykazania go w księdze przychodów i rozchodów, według stałych zasad:

• materiały i towary handlowe wyceniane są według cen zakupu lub nabycia, zaś w wyjątkowych przypadkach (na przykład jeśli uległy uszkodzeniu) – według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe niż ceny zakupu lub nabycia,

• półwyroby, wyroby gotowe i braki własnej produkcji wyceniane są według kosztów ich wytworzenia,

• odpady użytkowe, jeżeli utraciły swoją pierwotną wartość w toku produkcji, wyceniane są według wartości oszacowanej; bierze się także pod uwagę ich przydatność do dalszego użytkowania.

Po dokonaniu wyceny i obliczeniu wartości końcowego spisu z natury, należy ująć go w księdze przychodów i rozchodów z datą 31 grudnia. Ale uwaga – stanowi on także remanent początkowy i jest pierwszym wpisem do KPiR w nowym roku, z datą 1 stycznia.

Jeżeli w posiadaniu podatnika nie znajdują się żadne towary handlowe, materiały lub inne przedmioty, które podlegają inwentaryzacji, ma on obowiązek sporządzić tzw. remanent zerowy. Wtedy wpis do KPiR będzie miał wartość „zero”.